Birçok nedenle saçlar dökülebilmektedir bunlar mevsimsel
değişiklikler, demir eksikliği, gerginlik ve hormon bozuklukları gibi
nedenlerle meydana gelebilir. Ancak hiç bitmeyen ve resmen hayatımızı kabusa çeviren
uzun süreli saç dökülmeleri, ciddi hastalıkların habercisi de olabilmektedir.
Peki, saç dökülmesi neden olur, çeşitleri ve tedavisi nasıl gerçekleşir biraz
inceleyelim.
Saç Dökülmesi Nedir
Her Sağlıklı saç derisinde ortalama olarak 100 bin
adet saç bulunmaktadır ve yetişkin insanlarda yıkanma ve tarama ile günde
yaklaşık 100–150 tane saç teli dökülmesi normal olarak görülür. Saç
dökülmeleri; hormonsal ve besinsel etkenler, genetik faktörler, kimyasal
maddelere maruz kalmak, kıl gelişimi bozuklukları, sistemik hastalıklar, ilaçlar, gerginlik ve saçlı deri hastalıklarına
bağlı nedenler ile ortaya çıkabilmektedir. Sağlıklı her insanda saç dökülmeleri
yaklaşık 2 aya kadar sürebilir. Ancak yılda 3 kez tekrarlanması normal olan saç
dökülme süresinin, 2 aydan fazla süre devam ediyorsa, bazı ciddi hastalıkların
habercisi olabilir. Buna bağlı olarak bir uzmana görünmelidir. Saç dökülmelerin de genellikle
tetikleyici etkenlerden 3 veya 4 ay sonra başlamakta ve bu etkenler tedavi
edildikten 6 veya 12 ay sonra normale dönmektedir.
Bir saçın gelişim ve ömür süresi üçe ayrılmaktadır.
·
Büyüme evresi; saçın en uzun
süren evresidir. Bu evrede saç yaklaşık ayda 1 cm kadar uzamaktadır.
·
Dinlenme evresi; Büyüme evresini
tamamlayan saç, daha sonra birkaç hafta boyunca dinlenme evresine girmektedir.
Ortalama 2 veya 3 hafta süren bu evreden sonra da saç dökülme evresine
girecektir.
·
Dökülme evresi; bu evrede saç,
folikülü ile artık bağlantısını kaybetmektedir ve 2 ila 4 ay içinde dökülmeye
başlar. Bu süre içinde, saça dışarıdan yapılan, tarama ve yıkama işlemleri ile
dökülme daha da hızlanır. Bu süre sona erdiğinde saça müdahale yapılmasa da saç
artık kendiliğinden kayıp düşecektir. Dökülen saç yerine saç folikülünden tekrar
saç üretilmektedir.
Bu evreler bir hayat boyu devam etmektedir. Saçın
dış görünüşüne bakarak hangi evrede olduğu anlaşılmamaktadır. Saç herhangi bir
zaman sürecinde %85-90’i büyüme
evresinde, %1-2’si dinlenme evresinde, %10-15’i dökülme evresinde
olabilmektedir. Tüm bu nedenlere bağlı olarak banyo yapılmayan günlerde “günde yaklaşık
100–150” saç teline kadar dökülmenin normal kabul edilmesinin sebebi de yukarıda
anlatılan saçın fizyolojisinden meydana gelmektedir.
Saç Dökülmesi Neden Olur
Bir kişinin her saç teli 4 ila 6 yıl yaşamaktadır, daha
sonra dinlenmeye ve sonra da dökülmeye başlar. Kabul edilen günlük normal değer
100 ila 150 tel saç dökülmesidir. Ancak bu sayıdan fazla dökülme oluyorsa,
banyo yaparken ele gelen saç miktarı daha yoğunsa veya yıkanıp kurulanmış saçı
elle çektiğimizde elimize 3 veya 5 adet saç teli gelmekteyse bu durum ciddiye
alınması gerekmektedir.
Saç dökülmesine neden olan sorunlar;
Deri problemleri
Deri kaynaklı saç dökülmelerin birçoğu deriyi
tutmakta olan hastalıkların saç derisini etkilemesiyle oluşabilmektedir. Bunlar
genelde egzamalar, sedef hastalığı, akne, aşırı yağlanan deri, liken hastalığı,
mantar gibi hastalılardan saç etkilenirse dökülmeye neden olabilirler.
Genetik faktörler
Saç dökülmeleri erkeklerde ve kadınlarda görülme
sebepleri farklıdır. Erkeklerde genellikle görülen saç dökülmesi, genetik
ve toplumun %50’sinden daha fazlasında görülen erkek tip hormona bağlı duyarlı
saç dökülmeleridir. Bu tip saç dökülmeleri kronik olarak görülmektedir. İlerleyen
yaşlarda kellik gelişir ve saç ekimi gereksimine neden olabilir. Ancak daha erken
yaşlarda başlanan mezoterapiler ve PRP tedavisi ile saç dökülme hızını
yavaşlatır.
Bu tip saç dökülmeleri kadınlarda da
görülebilmektedir. Özellikle ailesinde genetik olarak kellik problemi olan
kişiler, saç dökülmesi riski ile karşı karşıya kalmaktadırlar. Günümüzde 16 ila
18 yaşlarda bile erkek tipi saç dökülmeleri, genç kızlarda daha fazla sayıda
görülebilmektedir. Son zamanlar da bunun sebepleri günümüzde yaşanan aşırı gerginlik,
uzun süreli aç kalma, dengesiz beslenme ve hormonsal problemler gibi nedenler olmaktadır.
Kadınlarda da bu tip erkek saç dökülmelerini aynı tedavi yöntemlerinin yanı
sıra hormonsal tedavilerin de eklenmelidir.
Yanlış beslenme alışkanlıkları
Saç telleri de canlıdır
ve bireysel olarak beslenme sisteminiz saçları da beslemekte ve canlandırmaktadır.
Ancak dengesiz beslenme, aç kalma ya da tek düze beslenme alışkanlıkları ve
karbonhidrat tüketimi saç dökülmelerine doğrudan etki edebilmektedir
Hormonal sorunlar
Bir kişinin hormonal problemleri varsa,adet (regl)
gecikmeleri veya düzensizlikleri, aşırı akne oluşumu, kilo alımında hızlanma sorunları
ve tüylenme de artış olduysa bu bulgulara dayalı saç dökülmesinin, hormonal
nedenler ile oluştuğunu dile getirebiliriz. Bu tarz problemlerin nedenini
yine adetin 2 veya 3’üncü günü kan tahlili yaptırılıp, sonucun belirlenmesi
için bir dermatoloji uzmanına başvurmak gerekir.
Vitamin ve mineral eksikliği
Beslenme problemi yaşanmasa da saç için gerekli
olan vitamin ve minarallerin kanda mevcut olmaması saçı döken diğer bir neden
olabilmektedir. Vücutta D vitamini, B12, folik asit, çinko, biotin ve demir, vitamin ve
mineralleri düşük sayıda ise saç beslenemez ve dökülmeye başlar .ayrıca demir
düşüklüğü olmasa bile demir takviyesi saç dökülmesini azaltabilmektedir.
İç
hastalıkları ve ilaç kullanımı
Tiroit bezi hastalıklarında kullanılan ilaçlar ya
da hastalıktan doğan sebepler, alınan hormonlar, romatizma hastalıkları, böbrek
üstü bezi hastalıkları, zayıflama ilaçları, insülin direnci, diyabet, doğum
kontrol ilaçları ve bazen de bu doğum kontrol ilaçlarının kesilmesi saç
dökülmelerine neden olabilmektedir. Böyle bir durumda mutlaka uzman hekim tarafından
muayene ve tetkiklerle kapsamlı bir şekilde araştırma yapılması gerekir.
Doğum ve kimyasal tedavi süreçleri
·
Doğum sonrası dökülmeler;
gebelik sonrası 2 veya 3 ay sonra başlayan pospartum dökülmesidir. Bunun nedeni
gebelik boyunca dökülmeyen saçların aniden hep birlikte dökülmesinden
oluşmasıdır.
·
Kemoterapi sonrası dökülmeler;
tedavi sürecinde kemoterapiye maruz kalındığından saçlar dökülmekteydi. Ancak
son yıllarda kullanılan ilaçlar bu dökülmelerin daha aza inmesine yardımcı
olmaktadır.
Kozmetik
etkenler
Dış etkenlere bağlı dökülmeler arasına girer,
günlük yapılan sık tarama, saç boyaları, boneler, sıkı takılan tokalar, saç açıcılar,
kimyasal içerikli şampuan ya da benzer saç bakım ürünleri saçın hem
yıpranmasına hem de dökülmesine neden olmaktadır. Bu nedenler ile saçları
dökülenler daha çok bitkisel saç bakım ürünleri kullanmalı, sürekli kimyasal
maddeler içeren saç boyama işlemlerine ara vermeli ve saçı yerinden koparacak
şekilde sert taramadan ve sıkı saç tokalarından uzak durulmalıdır.
Stres ve depresyon
Her saç teli canlı olduğundan dışarıdan ya da
içerden gelebilecek ekstra her olumsuzluğa tepki gösterebilmektedir. Yoğun gerginlik
her türlü hastalığa tesir ettiği kadar saç dökülmesine neden olan bir diğer
sebeptir. Aynı zamanda anksiyete, depresyon, psikozlar gibi rahatsızlıklarda kullanılan ilaçlar
saçı etkileyip dökülmesine neden olabilmektedir.
Diş çürüklerine bağlı saç
dökülmesi
Diş çürümelerin de mevcut enfeksiyonların bağışıklık sistemini etkilemesi
nedeniyle saç dökülmelerine neden olabilmektedir. Özellikle bir uzman
tarafından bu yönde bir teşhis konulursa en kısa zaman da diş hekimi tarafından
enfeksiyon tedavisi ve diş çürüğünün ortadan kaldırılması gerekebilmektedir.
Saç kıran tipi saç dökülmesi
Saç kıran “Alopesi areata”; birden bire ortaya çıkan
ve değişik çaplarda, bir veya birkaç adet yuvarlak, tamamıyla saçsız alanlara
sahip olan karakterist, sık gözlenen bir rahatsızlıktır. Halk dilinde
“saçkıran” diye adlandıran bu rahatsızlık mantar hastalığı değildir ve bulaşıcı
değildir. Saç dışında, sakal bölgesinde de görülmektedir. Tedavisi genellikle
birkaç ay ya da yıl boyunca sürebilir.
Tiroit hormonlarına bağlı saç
dökülmesi
Tiroit bezinin yeteri kadar çalışmaması yani hipotiroidi vaziyetin
de yaygın saç kaybı veya vücut kıllarında kayıp oluşabilmektedir. Tiroit
hormonu tedavisinden sonra yaklaşık 8 hafta içerinde saçlar normal haline
dönmeye başlar.
Saç Dökülmesi Nasıl Önlenir
Öncelikle doğru tanı konmalı ve bunun içinde bir dermatoloji
uzmanına muayene olunmalı. Dökülmeye yol açan nedenler belirlenerek uygun
tedavi planlanmalıdır. Saç dökülmelerine maruz kalan kişilerin, özellikle
protein ağırlıklı beslenmeleri ve kimyasal içerikli saç bakım ürünlerinden
kaçınmaları gerekmektedir.
Sebeplerine göre saç dökülmesini önlemek için çok
farklı tedavi yöntemleri bulunmaktadır. Bunlar;
Saç Mezoterapisi
Saç mezoterapisi saç dökülmeleri için kullanılan
etkili bir tedavi yöntemidir. Bu yöntem saçın sağlıklı büyüyüp gelişmesi için
gerekli olan antioksidan, vitamin, mineral ve dolaşım düzenleyici maddelerinin
mikro iğneler ile saçlı deriye enjekte edilerek yapılmasıdır. Saçlı deriye 1 cm
aralıklarla enjekte yöntemi uygulanır, İşlem sonrası saç derisine masaj
yapılır.
Kadınlara ve erkeklere rahatlıkla uygulanabilen saç
mezoterapisi 5 gün ara ile ortalama 5 ila 10 oturum olarak yapılmalıdır. Bu Uygulamada
herhangi acı ve ağrı hissedilmemektedir. Uygulama her yıl bir kür şeklinde
yapılabilir. Bazı durumlarda aylık destek takviye şeklinde de devam edilebilir.
Saç mezoterapisi sonrası, saç dökülmeleri durdurulmakta ve yeni saçların daha
güçlü çıkması sağlanmaktadır.
İlaç Tedavisi
FDA onaylı ilaçlar, saç dökülmesini önlemede ve var
olan saçların kalınlaşmasını sağlamada yardımcı olmaktadırlar bu ilaçların
hekim kontrolünde kullanılması gerekir. Bu ilaçlar saç sayısını arttırma, incelmiş
olan saçları kalınlaştırma ve saçların dökülmesini engelleme şeklinde
olmaktadır.
Ancak İlaç tedavisi, başın ön kısmında ve üst
bölgelerindeki tam saç kayıplarında etkisi yok ya da çok azdır. Tam saç
kayıplarında saç kökü hücreleri tamamen ölür ve yeni bir saç üretememektedir.
Bu evrede olan dökülmelere yeni saç çıkarma konusunda hiçbir ilaç etki etmez.
PRP işlemi saç dökülmelerin de en etkin sonuçlar alınan
yöntemdir. Hastanın kendi kanının alınması ve belirli işlemlerden geçirilmesi ile
yapılmaktadır. Bu işlemde fibroblast denilen ve kökleri besleyecek, gelişimini
oluşturacak kısım ayrılır ve dökülen saç derisine enjekte edilir. Bu uygulama genellikle
genetik dökülmelerde çok etkilidir. Saç mezoterapisi tedavisi de, yine genetik dökülmesi olanlara PRP saç tedavisi
ile kombine uygulanabilir.
Saç Ekimi
Son yıllar da en çok uygulanan yöntemlerden
birisidir.Saç ekimi özellikle
erkek tipi saç dökülmeleri olan bireylere uygulanabilir. Tamamen ortadan kalkan
saç köklerinin yerine uygulanır, saçın tekrardan çıkmasına yardımcı bir
uygulama olarak bilinir.
Sağlıklı Saçlar İçin Neler
Yapılmalı
Sağlıklı
saçlara yeniden kavuşabilmek için, yapılması gereken günlük uygulamalar ve önlemler;
·
Uyku düzenine dikkat edin,
düzenli uyku saatleri saç dökülmelerini önlemede önem kazanmaktadır.
·
Olabildiğince stresten uzak durun,
eğer ortamda bir stres varsa değiştirebiliyorsanız o ortamı değiştirin ya da
sebeplerinden kendinizi sorumlu tutmayın.
·
Mevcut bir vitamin eksikliğiniz
varsa teşhis ettirip vitamin takviyesi nasıl yapacağınızı doktorunuzdan öğrenin.
Özellikle B12, bakır, çinko, folik asit içeren besinleri tüketmeye çalışın.
·
Kulaktan duyma ve sizin beden
yapınıza uymayan diyetlerden kaçının. Diyet yapmanız gerekiyorsa bu konu ile
ilgili uzman bir diyetisyenle başlayın. Karbonhidrat beslenme yerine ağırlıklı
protein alın.
·
Her hastalığın neredeyse
başlıca sebeplerinden olan sigara ve alkol alışkanlığına son vermeye çalışın.
·
Özellikle sebze ve meyveyi
sofralarınızdan eksik etmeyin. Fast food beslenme alışkanlıkları edinmeyin.
·
Uzman bir hekim önerisi
olmadan saç sağlığınız için herhangi bir ilaç ya da ürün kullanmayın.
Bloğumu Takip Edebilirsiniz Sevgiler
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder